Per l'espusizion mundiela dl 1925 a Paris à sculées y sculeies y nsenianc dla doi scoles d'ert de Gherdëina crià l taflà de na stua che ie unì premià cun l Grand Prix y mo trëi bedaies per l aredamënt sculturel. L taflà ie esprescion dl renuvamënt stilistich dl'ert de Gherdëina ti ani danter la doi vieres. Chësc renuvamënt se ova purtà pro dantaldut per merit dl diretëur Guido Balsamo Stella.

La scultura zipleda y nia depënta reprejentea la dea romana dla ciacia Diana cun n rehl tl brac a man drëta y n maz de ciofs a man ciancia. Dan ëila iel na sëita y n balest. La pitla figura ie l'esprescion dl renuvamënt stilistich che fova unìt a se l dé tla doi scoles d'ert de Gherdëina. Chëstes se ova giaurì de viers dl stil Liberty ti ani 1920 sota la direzion de Guido Balsamo Stella.

Tl 1925 à la doi scoles d'ert de Gherdëina tëut pert al'espusizion mundiela dl ert decorativa y dl ndustria moderna de Paris. Te chësta ucajion ie Albino Pitscheider, n mòster dl'ert dl ziplé de pitli ogec y dal 1910 al 1914 coche nce dal 1919 al 1940 nseniant tla Scola d'ert de Sëlva, y si colegh Luis Insam unic premiei cun na bedaia d'or. Sun la pert dancà dla bedaia da ot ciantons iel n'alegoria dl'ansciuda, dovia iel n maz de ciofs.

Dl 1908 ie l nseniamënt dla Scola d'ert de Sëlva per dessëni y mudelé unì purtà dala cësa Domur ite tla frabica de scola sun Plan da Tieja, fata su aposta per chësc fin. Scebën che la tipologia de nseniamënt se à ti ani mudà, se à la frabica dl tëmp dla Monarchia asburgica dla Scola d'ert de Sëlva mantenì. Permò dl 2013 iela unida zareda ju per ti dé lerch al frabicat dla Scola mesana da ncuei.

Bera Ferdinand Demetz da Furdenan ova giaurì tl 1872 la prima berstot de furmazion publica per scultura a Urtijëi. La cësa da de plu partimënc tl raion a ost de Urtijëi ie plu tert, tl 1938, unida cumpreda dal chemun y adateda per trapiné tlo ca la Scola prufescionela che fova sun la plaza Stetteneck. Tl 1999 iel unit fat su tla medema luegia na cësa nueva per l lizeum d’ert “Cademia” d’al didancuei.